Jouke Post is als onderzoeker zowel werkzaam voor het Lectoraat Strategisch Human Resource Management van Saxion als voor James, en vanuit beide rollen betrokken bij House of Skills. Hij noemt een combinatie van factoren die een rol spelen:

1. De nieuwe ICT-technologie die het mogelijk maakt beroepen en functies in kleine eenheden te definiëren, te assembleren en te (her)arrangeren. Dat heet met een mooi Engels woord ‘to unbundle’, dus te ontbundelen. Een beroep(en/of functie) is niets meer of minder dan een bundel van taken. De datagedreven technologie maakt het mogelijk beroepen op taak en skills niveau te ontleden en daarmee dus dynamisch en vloeibaar te maken.
2. De transitionele arbeidsmarkt, waarin intersectorale mobiliteit steeds belangrijker wordt. Dat is voor loopbaanadviseurs bekende kost. Overstappen van sector of beroep wordt belangrijker en soms noodzakelijk(er).
3. De politieke en beleidsmatige wens om te kunnen ‘versnellen’ in intersectorale loopbaanpaden en zij-instroom in het onderwijs, in combinatie met een Leven Lang Ontwikkelen. Dit levert een tendens op waarin ook het (beroeps)onderwijs bezig is te flexibiliseren, zowel het mbo als het hbo. Dat gaat op dit moment  heel hard, en wordt versterkt door de huidige coronacrisis. Het komt erop neer dat ook diploma’s en onderwijsroutes meer worden ‘ontbundeld’, en in kleinere eenheden beschikbaar komen. In het hbo wordt dat ‘microcredentialing’ (credential = diploma: dus een minidiploma). Op het mbo zijn er bijvoorbeeld praktijkverklaringen en deelcertificaten. Hier wordt ook gewerkt met de zgn. ‘open badges’ of edubadges, dat zijn digitale ‘bewijzen’ dat bepaalde delen van een opleiding zijn behaald. Dit soort trends zijn ook internationaal aan de orde.

Belangrijke motor voor nieuwe instrumenten

Deze combinatie van het dynamischer (flexibeler/vloeibaarder) worden van arbeidsmarkt en onderwijs, met de datagedreven technologie als ontsluiter die fijnmaziger kan matchen is een belangrijke ‘motor’ van het feit dat skills dus worden gezien als de nieuwe munteenheid van de arbeidsmarkt. En dus kunnen instrumenten worden ontwikkeld die op een nieuwe manier matchen, nl.:

• Loopbaangericht, en minder beroepsgericht. Het unieke patroon van jouw of mijn loopbaan kan in het (matchings)instrument worden ingevoerd.  Dit is wat bijv. House of Skills ambieert, en ook andere toepassingen. Ook skills paspoorten hebben deze ambitie en intentie.

• Op basis van zgn. skills taxonomieën, dus indelingen van skills. Deze zijn voor de eindgebruiker of de professional niet direct relevant. Deze instrumenten hebben aan de ‘achterkant’ allerlei slimme digitale technologie die skills talen aan elkaar knoopt (‘interoperabel’). Het UWV is heel voortvarend bezig met het bouwen van een uniforme skills taal, Competent NL. Zie hiervoor het heldere artikel over Competent NL in het laatste (april)nummer van Loopbaanvisie.

Nieuwe wijn in nieuwe zakken

Samenvattend geldt dat er sprake is van nieuwe wijn (nl. skills en vaardigheden als aangrijpingspunt voor matching in loopbanen) in nieuwe, digitale zakken. Loopbaanadviseurs zullen hier in de komende jaren zeker mee te maken krijgen, omdat bijvoorbeeld de digitale instrumenten voor een deel met behulp van deze taal zullen worden ingericht. Er komt steeds meer draagvlak voor deze ontwikkelingen, internationaal en nationaal.

In september zal Jouke Post samen met Hilde Stringa, loopbaancoach van James, een webinar voor Noloc verzorgen over deze boeiende ontwikkeling naar een skills gerichte arbeidsmarkt.

Leestips

• De SER Actie-agenda leven lang ontwikkelen (LLO) richt zich op het versterken van de leercultuur in Nederland. Eén van de kernthema’s daarvoor is het beter zichtbaar maken en waarderen van vaardigheden, competenties en kennis (skills) van werkenden en werkzoekenden. Bijgaand inspiratiedocument: 'Samen toewerken naar een meer skills gerichte arbeidsmarkt' dient ter ondersteuning van de ambitie om tot een meer op skills gerichte arbeidsmarkt te komen.
• Op de pagina van het project ‘Vrij reizen over de Nederlandse arbeidsmarkt: randvoorwaarden voor een succesvol skills-paspoort’ kun je de eerste deelrapportage vinden. Dit project ontwikkelt kennis over de maatschappelijke waardering van een skills-paspoort.
• TNO pleit in het paper 'Skills gevraagd!' voor een arbeidsmarkt die draait om skills. Op deze wijze wordt de arbeidsmarkt meer een draaischijf voor verandering.