“Het is voor mij nog een ontdekkingstocht”, licht Marieke de Feyter haar rol binnen het College van Belanghebbenden (CvB) toe. “Ik zie het als een waardevolle kans om met de ‘ogen en oren’ van de loopbaanprofessionals binnen gemeenten te horen wat er landelijk speelt. Tegelijkertijd kan ik Noloc voeden met inzichten vanuit de gemeentelijke sector. Wat het CvB zo interessant maakt, is dat er vertegenwoordigers uit meerdere sectoren bij betrokken zijn. Hierdoor kunnen we kennis uitwisselen en onze horizon verbreden.” 

Loopbaanoriëntatie is al langer een fundamentele pijler binnen de gemeentelijke sector. Dit is vastgelegd in de cao Gemeenten, waarin sinds 2008 elke medewerker elke vijf jaar recht heeft op loopbaanadvies. Sinds 2018 is dat één keer per drie jaar geworden. Het is bedoeld als ondersteuning van medewerkers om regie te nemen over hun eigen ontwikkeling.“Gemeenten staan voor grote uitdagingen op de arbeidsmarkt. Ze hebben nieuw personeel nodig vanwege extra taken en ook vanwege pensionering van medewerkers. Maar op onze krappe arbeidsmarkt wordt het steeds lastiger om nieuw personeel aan te trekken. Daarom wijzen wij erop dat het behouden, motiveren én ontwikkelen van de huidige medewerkers ongelofelijk belangrijk is om voldoende gekwalificeerd personeel te hebben”, zegt Marieke.

“De loopbaanprofessional is een belangrijke intermediair binnen de gemeente. Zij kunnen medewerkers helpen om helder te krijgen welk werk écht bij hen past en hen begeleiden bij veranderingen in hun werk of leven. Dat is niet alleen in het belang van de medewerker, maar zeker ook van de gemeente zelf.”

De meerwaarde van gecertificeerde loopbaanprofessionals

Marieke benadrukt het belang van vakmanschap in loopbaanbegeleiding. “We adviseren gemeenten om samen te werken met Noloc-gecertificeerde loopbaanprofessionals of jobcoaches. Gemeente Amsterdam vraagt dit bijvoorbeeld al jaren en wij zien die trend steeds vaker terug. Het Noloc-keurmerk staat voor kwaliteit en vakmanschap en dat is essentieel als je mensen goed wilt begeleiden in hun loopbaan.”

De rol van een beroepsvereniging als Noloc ziet zij dan ook als cruciaal. “Noloc bewaakt het vakmanschap van loopbaanprofessionals. Zo vullen we elkaar aan, want wij als A&O fonds Gemeenten zijn er voor de context: de sector, de samenwerking en de ontwikkeling van gemeentemedewerkers. Het is een hele mooie samenwerking: Noloc gaat over het vak, wij over de toepassing binnen gemeenten!”

‘Het is écht het verbinden van de sector met het vak van loopbaanadvies’

“Ik vind het ook mooi dat jullie nu dat brede keurmerk hebben, dat is een goed idee!” [Redactie: Beroepscode Professionele Coaching]. “Het is voor zowel werkgevers als medewerkers prettig dat hierover nagedacht is: over de vaardigheden en kennis die een loopbaanprofessional moet hebben én dat hij z’n vak verstaat.” 

Toekomstgerichte blik

Binnen gemeenten zijn er verschillende constructies voor loopbaanadvies. Grote gemeenten hebben vaak fulltime loopbaanprofessionals in dienst, terwijl kleinere gemeenten het over het algemeen combineren met HR-taken of externe professionals inhuren. Wat Marieke graag ziet, is dat loopbaanadviseurs nog meer strategisch gaan handelen. “Soms zijn loopbaanprofessionals vooral volgend en individueel gericht. Maar juist nu is het belangrijk dat zij de organisatie en ontwikkelingen in het werk goed kennen en daardoor de werkgever en de medewerkers kunnen wijzen op kansen binnen de gemeente. Hoe zorg je er als gemeente voor dat je in de toekomst genoeg gekwalificeerd personeel hebt? Dat vraagt, naast proactief zijn, een méér toekomstgerichte en beleidsmatige blik.”

De boodschap die A&O meegeeft over positieve 'offboarding' is helder. “Houd contact met een medewerker als deze vertrekt. Want er komt mogelijk weer een moment dat deze opnieuw bij je organisatie wil werken. Ook als het gaat om medewerkers die met pensioen gaan. Er zijn steeds meer gemeenten waarbij gepensioneerden na hun pensioen nog steeds met plezier een klus voor hun gemeente doen.” 

Loopbaanperspectief

De ontwikkelingen op de arbeidsmarkt gaan snel en vragen om een andere manier van kijken naar werk en ontwikkeling. “Steeds vaker wordt gewerkt met een skillstaal, zoals CompetentNL, waarin gekeken wordt naar drijfveren en vaardigheden en niet alleen diploma’s. Dat biedt kansen om mensen te matchen op basis van hun competenties en niet alleen op basis van hun huidige functie. Al dan niet met extra leren en ontwikkelen. Want je moet er niet vanuit gaan dat mensen vanaf dag één 100% inzetbaar zijn. Ze moeten de tijd en ruimte hebben om zich een nieuwe baan eigen te maken. Loopbaanprofessionals kunnen daar een belangrijke rol in spelen, in het ontdekken van de skills en drijfveren van een medewerker.”

Ook ziet Marieke specifieke groepen waar extra ‘effort’ voor nodig is. “Voor mbo- en vmbo-opgeleide medewerkers is het extra belangrijk om loopbaanontwikkeling te stimuleren, omdat zij vaak minder uit zichzelf stappen zetten op dit gebied. Ook voor 55-plussers kan loopbaanadvies helpen om perspectief te behouden. Gemeenten moeten hierin beleid voeren om echt iedereen te bereiken.”

Ben jij voorstander van loopbaanbegeleiding meer vanaf de start te integreren bij nieuwe medewerkers? “Ja, daar staan wij als gemeente helemaal achter! Met name bij jonge medewerkers, die missen vooral perspectief op ontwikkelmogelijkheden. Dan kun je met loopbaangesprekken daar een heel mooi koppelstuk mee vormen en ze de ruimte geven door te ontwikkelen naar ander werk.” 

Marieke hoopt dat loopbaanprofessionals binnen Noloc zich meer bewust worden van de unieke dynamiek binnen gemeenten. “Werken als loopbaanadviseur binnen een gemeente is enorm veelzijdig. Je hebt te maken met een breed scala aan functies en opleidingsniveaus. Het is bijna een soort ‘bedrijfsverzamelgebouw’ waar van alles gebeurt. Dat maakt het een heel interessant werkveld!”

Wat is jouw persoonlijke drijfveer? “Ik word heel blij als mensen door een loopbaanoriëntatietraject helderder krijgen welk werk bij hen past en dat ze daar ook stappen in nemen.”

“Ik ben me óók aan het oriënteren”, lacht Marieke. “Ik ben 62 en vraag mezelf af: welke accenten wil ik leggen in mijn laatste werkzame jaren? Loopbaangesprekken helpen om daarover na te denken. Dat gun ik iedereen.”

Met haar expertise en betrokkenheid slaat Marieke een brug tussen Noloc en de gemeentelijke sector. “Het werk is zo aan het veranderen. Mensen worden door elkaar geschud. Die loopbaangesprekken en zingevingsvragen zijn heel nuttig. Zodat zoveel mogelijk mensen weten wat bij ze past – waardoor ze een bijdrage kunnen leveren aan onze samenleving.”