"Waarom zou ik stoppen met iets waar ik gelukkig van word?"

Met haar 69 jaar is Joke Tacoma het levende bewijs dat een loopbaan niet lineair hoeft te verlopen en dat werkplezier geen houdbaarheidsdatum kent. Als Noloc-gecertificeerd Register Loopbaanprofessional, psycholoog en oud-chemicus heeft ze haar carrière in eigen hand genomen. Nog altijd staat ze met beide benen in de praktijk, werkt aan een proefschrift over leiderschap en kwetsbaarheid en viert binnenkort het 20-jarig bestaan van de Noloc Kwaliteitskring Rotterdam 1, die zij oprichtte. Een bevlogen gesprek over ondernemerschap, leergierigheid en het belang van professionele intervisie. 

Van Philips naar loopbaancoaching

Joke begon haar loopbaan als chemicus bij Philips, waar ze als enige vrouw tussen vijftig mannen werkte. Later stapte ze over naar de voorloper van ASML en werkte vervolgens als auditor bij Lloyd’s Register (nu LRQA), waar ze 300 organisaties toetste op kwaliteits- en veiligheidsmanagementsystemen. "Dat was een geweldige leerschool, dan snap je echt iets van economie. Ik kon daarna écht de krant lezen," vertelt ze met een glimlach.

In de jaren negentig werd ze zelf geconfronteerd met een reorganisatie. Het outplacementtraject dat ze volgde, opende haar ogen: "Ik dacht altijd: als je scheikunde studeert, word je chemicus. Maar ik ontdekte: er zijn meer lekkere snoepjes in de wereld." Het zaadje voor een carrière als loopbaancoach was geplant. Ze besloot psychologie te gaan studeren aan de Open Universiteit, terwijl ze nog fulltime werkte en veel onderweg was. "In de kofferbak van mijn leaseauto gingen altijd mijn viool en studieboeken mee. Niet iedere hotelgast was blij met die viool," lacht ze.

Uitwisseling en verdieping

In 2005 richtte Joke de Noloc Kwaliteitskring Rotterdam 1 op. "Ik was net gestart als zelfstandige en had behoefte aan een netwerk van vakgenoten. Je kunt wel roepen dat je loopbaancoach bent, maar je hebt ook vragen. Zo is de intervisiegroep ontstaan."

Al twintig jaar is de Kwaliteitskring een stabiel platform voor uitwisseling en verdieping. "Intervisie begint vaak met: ‘Nou, een klant van mij…’ en dan komt er iets waar je tegenaan loopt. Door vragen van collega’s kom je erachter dat het vaak met je eigen overtuigingen te maken heeft. Aan het einde van de sessie denk je meestal: ik moet het zelf anders doen."

“Verdieping bij intervisie vind ik heel belangrijk. Dan leer je van elkaar en wordt het geen theekransje.”

Daarnaast biedt de Kwaliteitskring vakinhoudelijke verdieping. "We bespreken ethische dilemma’s, certificering, nieuwe ontwikkelingen in de markt. Je blijft zo eenvoudig up-to-date."

Een rolmodel voor loopbaancoaches

Joke is een voorbeeld voor loopbaancoaches. Ze ontwikkelde haar eigen intervisiemodel en hecht grote waarde aan open vragen tijdens intervisie. "Ik ben héél streng in open vragen stellen. Hoe? Wat? Welke? Gesloten vragen bedreigen de veiligheid van iemand."

Ze ziet haar diversiteit aan werkervaring als een kracht. "Bij een netwerkbijeenkomst vroegen ze: wat onthouden mensen van jou? Iedereen zei: dat je chemicus bent. Dat werd mijn ‘unique selling point’. Ik coach op logica, en dat werkt uitstekend voor mensen met een bèta-achtergrond."

Waarom intervisie essentieel is

Als ervaren professional benadrukt Joke het belang van een beroepsvereniging als Noloc en het actief deelnemen aan intervisiekringen. "Als je professioneel wilt werken, is het cruciaal. Je leert veel over jezelf, breidt je netwerk uit en blijft op de hoogte van de laatste ontwikkelingen. Zeker voor zzp’ers is dit onmisbaar."

Ze gelooft sterk in goed verwachtingsmanagement. "Bij Lloyd’s zag ik organisaties zonder duidelijke afspraken met klanten struikelen. Dat heb ik meegenomen in mijn eigen praktijk: pas als een contract getekend is, start ik de coaching. Dat is puur verwachtingsmanagement. Vooral beginnende coaches moeten dit goed op orde hebben."

"Stoppen? Waarom zou ik?"

Joke is afgelopen jaar (op haar 68^e!) gerecertificeerd als Register Loopbaanprofessional en blijft vol energie actief in haar vak. "Het mooie van zzp’er zijn: ik bepaal zelf wanneer ik stop. Maar waarom zou ik stoppen met iets waar ik gelukkig van word?" Ze vindt het prachtig om mensen te begeleiden. "Het eerste probleem waar iemand mee komt, is zelden het echte probleem. Dat zit vaak een of twee lagen dieper. Als we weten wat de kern is, weten we ook wat de oplossing is."

Haar liefde voor leren blijft onverminderd groot. "Na mijn psychologieopleiding voelde het alsof mijn viool was afgepakt. Daarom ben ik gaan promoveren: dan produceer ik tenminste nog iets."

Wat haar boodschap is aan loopbaanprofessionals en jobcoaches? "Blijf leren, blijf nieuwsgierig en bouw een stevig netwerk op. En vooral: oefen met luisteren. Dat is de kern van ons vak."